Дашинима Халхаровай үхибүүдтэ зорюулжа бэшэһэн «Үглөөнэй шүүдэр» гэһэн шүлэгүүдэй согсолбори Улас түрын «Бэлиг» түбтэ хэблэлдэ бэлдэгдэжэ, нара хараба.
Дашинима Халхаров бүгэдэ Буряад орондоо, илангаяа Яруунын аймагта, Эгэтэ, Мужыха, Нарhата нютагуудааршье мэдээжэ багша, сэдхүүлшэн, ирагуу найрагша ябаhан. «Ярууна» сониной хүдөө бэшэгшэ, Буряад Уласай уран зохёолшодой гэшүүн байгаа.
Дүшөөд гаран жэлдэ багшаар ажаллаһан ирагуу найрагша үхибүүдэй нюдөөр үлгэн дэлхэй шэртэдэг һэн тула, «Үглөөнэй шүүдэр» ном соогоо өөрөө тэдэнэй оршон тойронхи юртэмсэ үнэншэмэ һайханаар харуулжа шадаа.
— Дашинима Халхаровичай зохёохы замынь ажаглахада, эгээ түрүүшынгээ шүлэгүүдые үшөө оюутан байхаhаа хойшо бэшэжэ захалhан байна. Шүлэгүүдээ 1970-аад онуудhаа «Ярууна», «Буряад үнэн» сонинуудта хэблүүлжэ эхилhэн. 1978 ондо «Залуу наhанай охин» гэжэ Буряадай залуу шүлэгшэдэй согсолбори соо хэдэн шүлэгүүдээ толилуулhан байна. Тэрээнhээ хойшо олон тоото шүлэгүүдынь сонин газетэнүүдтэ, «Байгал» сэтгүүлдэ хэблүүлэгдэhэн. Номуудынь нэрлэбэл, «Эхэ тоонто – Эгэтэмни» (1995), «Шүлэгүүд» (1996), «Буряадхан оромнай баян даа» (2006), «Үүрэй арюухан шүүдэр» (2011), «12 жэлтэнэй «Сагаалган» (2011), «Готовимся к празднику» (2011) гэһэн бүтээлнүүд болоно.
Уран зохёол шэнжэлэгшэ, хэлэ бэшэгэй эрдэмэй дид-доктор, БГУ-ай доцент, Оросой Холбоото Уласай болбосоролой хүндэтэ хүдэлмэрилэгшэ Лариса Халхаровагай тэмдэглэһээр, зохёолшын шүлэгүүдынь Эхэ тоонто нютагтаа, гайхамшагта байгаалидаа, арад зондоо, гэр бүлэдөө, үри хүүгэдтөө, буряад арадайнгаа баян түүхэдэ, ёhо заншалнуудта зорюулагдаhан. Сэдэбүүдэйнгээ талаар ажабайдалай элдэб үзэгдэлнүүдтэ хандаhан, гүн ухаанайшье, гүнзэгы удхатайшье, уянгата шэнжэтэй зохёолнууд гэжэ тэмдэглэлтэй.
Зарим шүлэгүүдынь дуун болоhон байна. М. Цыренов, Б. Хамаев, В. Житихин, Б. Батодоржиев гэhэн хүгжэмшэд шүлэгүүд дээрэнь дуунуудые зохёоhон юм.
— Дашинима Халхаровичай үхибүүдтэ зорюулагдаhан олон тоото шүлэгүүд бишыхан үхибүүдэй абари зан харуулhан гү, шог ёгто гү, хөөрхэн бишыхан амитаниие зураглаhан гү, түхэлөөрөө зариманиинь уянгата шүлэг, нүгөөдэнүүдынь таабари, оньhон, сэсэн үгэ, заабари шэнгеэр бэшэгдэhэн байна. Үхибүүдэй уншахада, сээжэлдэхэдэ ехэ тааруу, нүгөөдэ зариманиинь нээрээшье, ухаан бодол хүгжөөхэ гүнзэгы асуудалнуудые табиhан. Мэдээжэ буряад шүлэгшэн, драматург М. Батоин иигэжэ бэшэhэн байдаг: «Үхибүүдтэ бэшэhэн шүлэгүүдынь сэдьхэлээ уяруулан уншахадаа, гүлмэр эдирхэн наhаяа эрьеhэндэл болооб…».
Үглөөнэй шүүдэр тэнгэридэ дэгдээд, үүлэн боложо, орон нютагай огторгойгоор нүүжэ, ажамидаралай шииг хүрьhэндэ үгэхэдэнь, сэсэг набша бадаржа, улад зоной, амитан бүриин урма баяр үргэдэг ха юм даа. Бүри ойрын сагта эдэ шүлэгүүдэй согсолбори нютаг бүриин эдиршүүлдэ хүртэхэнь болтогой! – гээд номой оролто үгэ дотор Лариса Халхарова тэмдэглэнэ.
Һурагшадта, багшанарта, мүн лэ буряад хэлэн дээрээ уншаха дуратайшуулда, тэрэ тоодо бүлөөрөө уншагшадта энэ ном зорюулан бүтээгдэбэ.
Өөрын онсо маяг түхэлтэй, тусхай байгууламжатай энэ шүлэгүүд уншагшадай һонирхол татаха аргатай. Тус ном Буряад Уласай Болбосоролой болон эрдэм ухаанай яаманай баталһан түсэбөөр хэблэлдэ бэлдэгдэһэн, «Буряад Уласта буряад хэлэ сахин хүгжөөлгэ» гэһэн Гүрэнэй программада һомологдоһон мүнгөөр барлагдаһан байна. Һаяын сагта бүхы уласай болбосоролой эмхи зургаануудаар тараагдаха юм.
