Сономбал Содномовой хубитын нэгэ хэсэг – һуралсалай-онол аргын ном зохёол

Һурган хүмүүжүүлгын эрдэмэй доктор, профеccор Сономбал Содномовой 60 наһанай ойн баярта дашарамдуулагдан, үнгэрэгшэ долооной эсэстэ Улаан-Үдэдэ эмхидхэгдэһэн «Үхибүүнэй сэдьхэл – арадай соёлдо» гэһэн эрдэмэй-дадалай хуралдаанда Улас түрын «Бэлиг» түбэй захирал Баир Балданов хабаадажа, элидхэл табяа.

«Буряад хэлэ сахин хүгжөөлгэдэ С.Ц. Содномовой оруулһан хубитын нэгэ хэсэг – һуралсалай-онол аргын ном зохёолнууд» гэһэн элидхэлээ Баир Балданов хуралдаанай хамтын зүблөөндэ сугларагшадта дурадхаһан байха юм.

— Бүхы наһаяа, ажалайнгаа намтар һурган хүмүүжүүлгын эрдэм ухаанай ажаябуулгада зорюулаад, мүнөө Буряадай улас түрын болбосоролой бодолгын дээдэ һургуулида ашаг үрэтэйгөөр ажаллажа байһан Сономбал Содномовой зохёон бэшэжэ, бэлдэн хэблүүлһэн һуралсалай-онол аргын ном зохёол хадаа буряад хэлэ сахин хүгжөөлгэдэ оруулһан айхабтар ехэ хубитань болоно, — гээд «Бэлигэй» захирал тэмдэглээ.

Сономбал Содномов эрдэмэй 200 гаран ажал болон һуралсалай олон тоото номуудые зохёон бэшэһэн. 2019 ондо эблүүлэн бэлдэһэн «Угсаата соёлой, уран зохёол шудалалгын ажаябуулга хамтаруулһан хандаса дээрэ үндэһэлэн, эхин ангиин һурагшадай уран һайханай, ном зохёолой талаар хүгжэлтэ» гэһэн шэнжэлхы удхатай хүдэлмэриин захата һурган хүмүүжүүлгын эрдэмэй дээжэ болонхой.

Түрэл буряад хэлэ шудалдаг хүүгэдэй эхин ангинуудта үзэхэ уран зохёолой уншалгаар номууд, мүн тиихэдэ гүрэнэй буряад хэлэ 5-8 ангинуудта үзэдэг һурагшадта зорюулагдаһан «Алтаргана» гэһэн һуралсалай онол аргын хүсэд суглуулбаринуудыень нэрлэхын хажуугаар, профессорэй бэлдэжэ, «Бэлиг» түбөөр хэблүүлһэн һүүлэй хэдэн ном зохёолнууд тухай Баир Балданов хөөрөө.

Эдэ хадаа Содномовой хүтэлбэри харгалзалга доро гү, али өөрынь хабаадалгатайгаар һургуулиин багшанарай согсолон бэлдэһэн «Нэгэдэхи ангиин һурагшадые эхин бэшэлгэдэ һургалга» гэһэн һуралсалай онол аргын ном, «Буряад-ород тематическа толи» болон бусад болоно.

Тус номууд «Буряад Уласта буряад хэлэ сахин хүгжөөлгэ» гэһэн Гүрэнэй программаар Болбосоролой болон эрдэм ухаанай яаманай һомолһон мүнгөөр хэблэгдэһэн хадаа, уласаймнай аймагуудай һургуулинуудаар тараагдана гээд Баир Балданов онсолоо.

Сономбал Содномов хэдэн жэлэй туршада Улас түрын «Бэлиг» түбтэй нягта холбоо барилсажа, эдэ номуудаа гүрэнэй түсэбэй ёһоор хэблэлдэ бэлдүүлжэ барлуулдаг гээшэ.

— Сономбал Цыденович Содномовой оролдолгоор буряад хэлэ сахиха болон хүгжөөхэ талаар элдэб олон хэмжээ ябуулганууд үнгэргэгдэнэ, шэнэ онол арганууд нэбтэрүүлэгдэнэ. Эхэ хэлэеэ шудалха, хүндэлжэ һураха, соёл түүхэ, ёһо заншалаа ерээдүйн үенүүдтэ дамжуулха хэрэг эршэтэйгээр эмхидхэгдэнэ. Буряад хэлэнэй хүгжэлтэдэ оруулжа байһан хубитань айхабтар ехэ. Тэрэнэйнь нэгэ хэсэг – һуралсалай-онол аргын ном зохёолнуудые бэшэхэ болон барлуулха гээшые хэблэлдэ бэлдэһэн олон тоото номуудынь гэршэлнэ. Тус ном зохёолынь буряад хэлэнэй болон уран зохёолой багшанарта, һурган хүмүүжүүлэгшэдтэ сэгнэшэгүй ехэ туһа хүргэдэг гээд тэмдэглэлтэй.

Гүрэнэй hуралсалай шэнэ заршам хэбүүдэй эрилтэдэ таарама hуралсалай шэнэ онол аргын үшөөшье олон хүсэд суглуулбаринуудые болон багшанарта туhаламжа болохо элдэб хэрэгсэлнүүдые, заабариин зүйлнүүдые зохёохо байха гэжэ найданабди, — гэжэ «Бэлиг» түбэй хүтэлбэрилэгшэ хэлээ.

Элидхэлэйнгээ эсэстэ Баир Балданов эрдэмтэ багшые жаран наһанайнь жабхаланта ойн баяраар амаршалаад, түрэл хэлэеэ сахин хүгжөөлсэхэ хүнгэн бэшэ хэрэгтэнь асари ехэ амжалта, ажабайдалай амгалан тайбаниие хүсэн юрөөһэн байха юм.

Опубликовал(а)ГБУ РЦ Бэлиг
ГБУ РЦ «Бэлиг»
Издательство
У вас есть вопрос?
Связаться